Վասկո դա Գամայի ղեկավարած նավատորմը դեպի Հնդկաստան տանող ծովային ճանապարհի հայտնագործման նպատակով, շրջանցեց Աֆրիկան հարավից, ապա հասավ Հնդկաստան և միաժամանակ ապացուցեց, որ Աֆրիկան առանձին մայրցամաք է: Աֆրիկայի հյուսիսային և հյուսիս- արևելյան շրջանները մարդկության հնագույն բնօրրաններից են: Այստեղ՝ Նեղոս գետի ստորին հոսանքում էր գտնվում Հին Եգիպտոսը, որը հայտնի է իր բուրգերով: Հետաքրքիր է, որ այս շրջաններից հարավ ընկած է աշխարհի ամենամեծ անապատը՝ Սահարան՝ իր անծայրածիր և անանցանելի անապատային ավազաններով: Աֆրիկայի ներքին շրջանները հետազոտել են շատ ճանապարհորդներ, արշավախմբեր, որոնցից առանձնանում են անգլիացի հետազոտող Դավիթ Լիվինգստոնի գլխավորած արշավախմբի 30 տարի կատարած ուսումնասիրությունները:
Рубрика: Բնագիտական ընթերցարան 4
Արեգակնային համակարգի մոլորակները
Մաս 1
Արեգակն ու նրա շուրջը պտտվող բոլոր երկնային մարմինները՝ մոլորակները, նրանց արբանյակները, հազարավոր քարաբեկորները միասին, կազմում են Արեգակնային համակարգը։
Արեգակնային համակարգը նաև մեր մոլորակի «տունն» է, եթե կարելի է այդպես ասել։ Իսկ առհասարակ այս «ընտանիքում» կա 8 մոլորակ, որոնց մեծ մասը գոնե 1 արբանյակ ունի: Երկրի բնական արբանյակը, օրինակ, Լուսինն է։ Ի դեպ, հնում արբանյակ են անվանել ծառային, որը միշտ տիրոջ կողքին էր. ուղեկցում էր նրան և ըստ անհրաժեշտության` հոգում նրա այս կամ այն կարիքը։ Այդ առումով՝ Լուսինն իսկապես «օգնական» է․ կյանքը Երկրի վրա անհնար կլիներ առանց նրա լուսարձակման ու մագնիսական հատկանիշների (թեպետ գիտենք, որ լույսը ինքը չի արձակում, այլ անդրադարձնում է Արեգակից)։
Ճանապարհորդություններ Աֆրիկայով
Վասկո դա Գամայի ղեկավարած նավատորմը դեպի Հնդկաստան տանող ծովային ճանապարհի հայտնագործման նպատակով, շրջանցեց Աֆրիկան հարավից, ապա հասավ Հնդկաստան և միաժամանակ ապացուցեց, որ Աֆրիկան առանձին մայրցամաք է: Աֆրիկայի հյուսիսային և հյուսիս- արևելյան շրջանները մարդկության հնագույն բնօրրաններից են: Այստեղ՝ Նեղոս գետի ստորին հոսանքում էր գտնվում Հին Եգիպտոսը, որը հայտնի է իր բուրգերով: Հետաքրքիր է, որ այս շրջաններից հարավ ընկած է աշխարհի ամենամեծ անապատը՝ Սահարան՝ իր անծայրածիր և անանցանելի անապատային ավազաններով: Աֆրիկայի ներքին շրջանները հետազոտել են շատ ճանապարհորդներ, արշավախմբեր, որոնցից առանձնանում են անգլիացի հետազոտող Դավիթ Լիվինգստոնի գլխավորած արշավախմբի 30 տարի կատարած ուսումնասիրությունները:
Տեղանքի հետազոտում. Կողմնորոշում
Եթե Երկրին տիեզերքից նայենք, չենք կարողանա հասկանալ, թե որն է վերևը, որը՝ ներքևը, որն է աջը, որը՝ ձախը: Ուրեմն ինչպե՞ս բացատրես, թե ինչը որտեղ է: Դրա համար Երկրի պատկերները ծածկել են ուղղահայաց և հորիզոնական գծերի երևակայական մի ցանցով, որն ասես մասերի է բաժանում Երկրի մակերևույթը: Այդ գծերն անվանել են միջօրեականներ և զուգահեռականներ: Դրանց ծայրերին տառեր և թվեր են գրել, որոնք հեշտացնում են մեզ հետաքրքրող վայրը գտնելը:
Մայրցամաքներ և օվկիանոսներ․ամփոփիչ առաջադրանք
Լրացնել բաց թողնված բառերը՝
Օվկիանոսները չորսն են՝ ———-, —————, ——— և ——————- օվկիանոսները: Ամենամեծը ——— օվկիանոսն է:
Ամենափոքրն ու ամենածանծաղը —————-օվկիանոսն է:
——— աշխարհի ամենամեծ անապատն է:
——— աշխարհի ամենաերկար գետն է:
Օվկիանոսների ջրերով շրջապատված ընդարձակ ցամաքները կոչվում են —————: Մայրցամաքները ——— են՝ ———, ————, ——————, —————, ————-, ———: Ամենամեծը ———- է: Միակ մայրցամաքը, որը ծածկված է հսկա սառույցի շերտով, ————- է։ Այստեղ մշտական բնակիչներ չկան: Իսկ ամենափոքր մայրցամաքը ———— է:
Անտարկտիդա
Մեծությամբ 5-րդն է: Գրեթե ամբողջությամբ սառցապատ է: Այստեղ պետություններ չկան: Ամենացուրտ և քամոտ մայրցամաքն է: Հարավային բևեռը Անտարկտիդայում է, իսկ հյուսիսայինը՝ Արկտիկայում: Դրանք երկրագնդի հակադիր կողմերում են:
Անժելա Բլեյան 