Գետերի նշանակությունը: Գետերը մեր մոլորակի արյունատար անոթներն են: Պատահական չէ, որ դեռ վաղ ժամանակներից բոլոր բնակավայրերը մարդիկ կառուցել են գետերի ափերին, որ այդ գետերի քաղցրահամ ջրերն օգտագործեն իրենց կարիքների համար: Աշխարհի գրեթե բոլոր խոշոր քաղաքները գտնվում են գետերի ափերին:
Գետերի ջուրն օգտագործվում է խմելու և կենցաղային նպատակներով, ոռոգման համար, արդյունաբերության մեջ, գետերը նաև հազարամյակներ շարունակ ձկնային սննդով են ապահովել մարդուն, եղել են նաև տրանսպորտային միջոց՝ նավարկության և բևեռների տեղափոխման համար: Վերջապես՝ գետերի ջուրն օգտագործվում է նաև էլեկտրաէներգիա ստանալու համար: Օրինակ՝ Հրազդան և Որոտան գետերի վրա կառուցվել է էլեկտրակայանների համակարգ:
Գետերի ջուրն օգտագործելու համար հաճախ անհրաժեշտ է լինում կարգավորել գետերի հոսքը, և այդ նպատակով գետի հունում կառուցում են ջրամբարներ:
Գետի ջրի տարեկան հոսքը չափվում է խորանարդ մետրով:
Լճերի նշանակությունը: Լճերը նույնպես կարևոր նշանակություն ունեն մարդու կյանքում: Հատկապես քաղցրահամ լճերի ջուրը պիտանի է կենցաղում և ոռոգման նպատակով օգտագործելու համար, իսկ աղի լճերից արդյունահանում են կերակրի և այլ տեսակի աղեր:
Շատ լճեր օգտագործվում են ձկնաբուծության և ձկնորսության նպատակով: Մեծ լճերը ծառայում են նաև նավարկության համար՝ դրանցով տեղափոխում են բևեռներ ու մարդկանց:
Լեռնային գեղատեսիլ լճերը ծառայում են տուրիզմի զարգացմանը և մարդկանց հանգստի կազմակերպմանը: Օրինակ՝ Սևանա լիճը Հայաստանի կարևորագույն հանգստավայրն է, որտեղ տասնյակ հազարավոր մարդիկ իրենց հանգիստն են վայելում ամառվա շոգին:
Լեռնային լճերը հարուստ են նաև էներգետիկ պաշարներով, եթե լճից գետ է սկիզբ առնում: Այս առումով շատ տիպիկ է Սևանա լիճը, որից դուրս եկող Հրազդան գետի վրա կառուցված է վեց ջրաէլեկտրակայան:
Լճերը, ունենալով այսպիսի կարևոր նշանակություն, այսօր պահպանության խիստ կարիք ունեն: Բազմաթիվ լճային ավազաններում, որտեղ բնակչությունը խիտ է, և մարդու տնտեսական գործունեությունը մեծ է, ջուրն զգալի չափով աղտոտված է, իսկ առանձին դեպքերում դարձել է օգտագործման համար ոչ պիտանի:
Աշխարհի շատ երկրներում հատուկ միջոցառումներ են իրագործվում լճերի մաքրությունը պահպանելու համար: Մեր երկրում նույնպես հսկայական աշխատանքներ են տարվում Սևանա լճի մակարդակի բարձրացման և ճահճացման վտանգի կանխման համար:
Բոլորիս պարտքն է աչքի լույսի պես պահպանել մեր գետերը և գեղատեսիլ Սևանը:
Նյութի աղբյուրը՝ Իվետա Ջանազյանի բլոգից:
Անժելա Բլեյան 